Συν-χωρωντας με τον Θεο και τους αδελφους (Κυριακη της Τυρινης)

Συν-χωρωντας με τον Θεο και τους αδελφους (Κυριακη της Τυρινης)

«Εάν γαρ αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο πατήρ υμών…»
«Παράξενα πράγματα! Ο άνθρωπος αποστρέφεται τον αδελφό του, ενώ ο Κύριος μας συγχωρεί για όλα, μας τα συγχωρεί όλα. Δυστυχώς τώρα ο λαός ξεστράτισε από την ορθή οδό και οι άνθρωποι έγιναν άσπλαχνοι. Σκλήρυναν οι καρδιές τους και πάγωσε η αγάπη και έτσι δεν αισθάνονται την αγάπη του Θεού και χάνουν και την πίστη τους» (όσιος Σιλουανός).
Ο λόγος αυτός του οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου συνδέεται άμεσα με την ευαγγελική περικοπή της Κυριακής της Τυρινής, που μας προτρέπει, να συγχωρούμε τους συνανθρώπους μας, αν θέλουμε να μας συγχωρέσει ο Θεός. Η εμπειρία της συγνώμης, που προσφέρει ο Θεός στον άνθρωπο, δημιουργεί μέσα μας την αυτονόητη υποχρέωση να φερόμαστε και εμείς με την ίδια επιείκεια στον συνάνθρωπό μας.

Η αγάπη του Θεού
Αυτήν την πραγματικότητα, που μας καλεί να βιώσουμε το Ευαγγέλιο, ζούμε καθημερινά στη Θεία Λειτουργία. Μέσα στη Θεία Ευχαριστία θυμόμαστε όσα πρέπει να ξεχάσουμε συγχωρώντας καθετί που κρατάει τον ένα μακριά από τον άλλο με μίσος. Στο αρχαίο κείμενο των Αποστολικών Διαταγών, όταν ο Διάκονος καλεί για τον ασπασμό της αγάπης, μέσα στη Θεία Λειτουργία, θέτει με την εκφώνησή του τρεις όρους, με τους οποίους πρέπει να λάβει χώρα ο ασπασμός. Ποιοί είναι αυτοί; Να μην υπάρχει στην καρδιά μας: α) μνησικακία, β) υποκρισία, γ) δολιότητα. Δεν είναι τυχαία η φράση που λέει ο λαός μας και εμείς πολλές φορές: «του το φυλάω».
Η αγάπη όμως «ου λογί­ζεται το κακόν» και η συγνώμη μας πρέπει να είναι απεριόριστη. Είναι μια αλλαγή από έχθρα σε φιλία και όχι απλώς ένας μη πόλεμος.
Δεν είναι εύκολα όλα αυτά. Άρα μόνο ο Θεός της συγγνώμης μπορεί να μας κάνει όλο και πιό σταθερούς στη διάθεσή μας και στην απόφασή μας για συγνώμη, άφεση και συγχώρεση. Να μας δωρίσει την ειρήνη του, να απομακρύνει την έχθρα και να μας οδηγήσει στη θεία και απέραντη στοργή.
Αναφέρει κάτι πολύ σημαντικό το κείμενο της Διδαχής. Τί; Ότι εκείνοι που βρίσκονταν σε εχθρικές σχέσεις μεταξύ τους, έπρεπε πρώτα να συμφιλιωθούν και να συγχωρήσουν ο ένας τον άλλο και μετά να συμμετάσχουν στη Θ. Λειτουργία.  Αλλιώς η προσφορά της θυσίας εκ μέρους της συνάξεως κινδύνευε να θεωρηθεί ως μη καθαρή. Επίσης, στη Θεία Λειτουργία του Μ. Βασιλείου, ο ιερεύς αποθέτει πάλι στη μνήμη του Θεού τις δύο κατηγορίες προσώπων: «Μνημόνευσον ο Θεός, των αγαπώντων ημάς και των μισούντων». Έτσι φθάνουμε στο αποκορύφωμα της καταλλαγής και της συμφιλιώσεως όλων με όλους και με τον Θεό, όταν απαγγέλλουμε τους στίχους της Κυριακής προσευχής: «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς…».
Αγαπάμε τον Χριστό;
Όμως τα πράγματα δε λειτουργούν πάντοτε στην πληρότητά τους. Οι περισσότεροι αισθανόμαστε ως υπολειπόμενοι, ως «εις δι’ αγάπην ανίκανος». Είναι φορές που μνησικακούμε και θέλουμε κιόλας να εκδικηθούμε. «Ας το βρει από άλλον», «ας τον συγχωρέσει ο Θεός». Άλλοτε συγχωράμε, δεν το κρατάμε. «Όχι όμως και να κάνουμε παρέα. Όχι και πολλά-πολλά». Κι όμως ερχόμαστε στη Θεία Λειτουργία, ψάλλουμε το «Αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν»,τρώμε στο ίδιο πνευματικό τραπέζι, λέμε και οι δύο ότι αγαπάμε τον Χριστό, αλλά νιώθουμε σαν ξένοι, σαν εχθροί. κοιτάμε να αποφύγουμε ο ένας τον άλλον.
Τελειώνοντας τη Θεία Λειτουργία και βγαίνοντας από τον ναό, ας κάνουμε ουσιαστικά την αρχή να αγαπάμε ένας τον άλλο, να συγχωρούμε ο ένας τον άλλο, να κατανοούμε ο ένας τον άλλο και να μην ξεχνάμε ότι ο δρόμος για τη Βασιλεία του Θεού περνάει από τη ζωή του διπλανού μας.

Η είσοδος μας στο στάδιο των αρετών
Με τον εσπερινό της συγνώμης την Κυριακή της Τυρινής η Εκκλησία του Χριστού μας ανοίγει το στάδιο των αρετών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η κατανυκτική αυτή περίοδος μετάνοιας προσφέρεται ως τρόπος ζωής. Τρόπος ζωής που θα φέρει τη συγχώρεση από τον Θεό αλλά και από τους άλλους αδελφούς μας. Και είναι πολύ χαρακτηριστικό αυτό που έχει γραφεί: «το συν-χωρώ σημαίνει πως χωρώ μαζί με τον Θεό, μαζί με τους συνανθρώπους μου».
Ας γονατίσουμε, λοιπόν, τώρα μπροστά στην εικόνα του Χριστού και της Παναγίας, στον Επίσκοπο μας στους Πατέρες μας, στους αδελφούς μας, ας τους ζητήσουμε να μας συγχωρέσουν, έχουν τόσα πολλά να μας συγχωρέσουν. Ας συγχωρέσουμε κι ό ένας τον άλλο. Η συγχώρεση αρχίζει τη στιγμή που παίρνουμε στους ώμους μας «αλλήλων τα βάρη » και το πρώτο και βαρύτερο φορτίο είναι η προσωπικότητα του άλλου, αυτό που εκείνος είναι, και όχι μόνο αυτό που κάνει ή δεν κάνει. Αν χρειαστεί, ας μεταφέρουμε τον άλλο με τον τρόπο που ο Χριστός μετέφερε τον Σταυρό του, σαν τύπο βασανισμού και πόνου και θανάτου, ας μην αφήσουμε όμως με κανέναν τρόπο τον άλλο πίσω χωρίς τη συγνώμη μας.

(Επισκόπου Φαναρίου Αγαθαγγέλου, «Η ζύμη του Ευαγγελίου»)